1886 – Lindi në Korçë, Dhimitër Berati, i cili ka qenë nënshkrues i Deklaratës së Pavarësisë së Shqipërisë, politikan dhe diplomat shqiptar. Më 1937 qe drejtues i grupit që nxori librin dyvëllimësh “Shqiponja më 1937”, ndërsa vepra e tij me dy volume “Shqipëria” mbeti në dorëshkrim. Studimet e larta i kreu në Fakultetin e Shkencave Politiko-Administrative dhe në Fakultetin e Drejtësisë të Bukureshtit. U kthye në atdhe më 1907 dhe punoi si mësues i gjuhës shqipe dhe drejtor i shkollës së natës. Në nëntor 1912 organizoi mbledhjen e Bukureshti, ku u zgjodh delegat i kolonisë në Kuvendin e Vlorës dhe iu bashkua grupit të Ismail Qemalit. Më pas qe drejtor i gazetës “Përlindja e Shqipniës” dhe sekretar i misionit diplomatik të Ismail Qemalit. Në vitet 1913 – 1914 qe kryeadministrator i spitaleve të Shqipërisë. Më 1914 emigroi sërish në Rumani. Më 1924 – 1925 u caktua kryekonsull në Sofie dhe në vitin 1926 iu rikthye detyrës së sekretarit të legatës. Më 1929 – 1932 ri caktohet në krye të Drejtorisë Politike të Ministrisë së Punëve të Jashtme, më 1932-34 sekretar i përgjithshëm i ministrisë, më 1934 – 1936 ministër i Ekonomisë Kombëtare dhe zëvendësish ministër i Arsimit. Më 1936-37 rikthehet sekretar i përgjithshëm i MPJ dhe nga 1937 deri më 1939 qe ministër i Shqipërisë në Romë. Mbetet më pas në listat e Zyrës së Likuidimit. Në prag të vendosjes së plotë të regjimit komunist u largua nga Shqipëria dhe u vendos në Romë, ku shkroi mjaft artikuj në revistën “Shêjzat” drejtuar nga Ernest Koliqi. Ndërroi jetë më 8 shtator 1970.
1940 – Ekzekutohet nga trupat nacionaliste të Franco-s, Presidenti i krahinës së Catalonia-s Lluis Companys. Compnys, ishte zgjedhur me vota unanime nga Parlamenti i Catalonia-s si udhëheqës i saj në vitin 1933. Ai do të arrinte të shpallte referendumin për pavarësi të krahinës nga Spanja zyrtare. Njëkohësisht Lluis Companys do të përkrahte spektrin e majtë politik gjatë Luftës Civile në këtë vend. Pas triumfit të Francisco Franco-s në 1939, ai do të arrestohej dhe do të pushkatohej në kështjellën e Montjuic-it në Barcelonë.
1944 – Lindi në Viçidol, Sali Berisha, një kardiolog dhe politikan shqiptar që shërbeu si presidenti i dytë i Shqipërisë në vitet 1992 – 1997, dhe presidenti i parë i zgjedhur nga një parlament i dalur nga zgjedhjet të lira demokratike pas rënies së regjimit komunist. Berisha qe edhe kryeministër i Shqipërisë nga 2005 deri më 2013. Ka qenë kryetar i Partisë Demokratike dy herë, në periudhën 1991 – 1992 dhe sërish nga 1997 gjer më 2013. I apasionuar pas letërsisë dhe historisë, më 1963 nisi studimet për mjekësi në Universitetin e Tiranës, ku u diplomua më 1967. Në vitin 1978 fitoi një bursë nëntë mujore nga UNESCO për studime të avancuara dhe trajnime në Paris. Pasi përfundoi me sukses studimet e avancuara në Paris, drejtoi një program kërkimor për hemodinamikat. Në vitet ’70 u emërua profesor në Universitetin e Tiranës. Gjatë viteve 1980 – 1990 publikoi libra studimorë, tekste universitare dhe artikuj shkencorë në fushën e kardiologjisë brenda dhe jashtë vendit. Në vitin 1986 u zgjodh anëtar i Komitetit Evropian për Kërkime Mjekësore me qendër në Kopenhagë, për kërkimin në shkencat mjekësore. Më 1989 iu dha titulli Profesor në Universitetin e Tiranës. Më 23 prill 1996 i jepet dekorata Cavaliere di Gran Croce decorato di Gran Cordone dell’Ordine, nga Presidenti i Republikës italiane. Në vitin 2009 Universiteti i Prishtinës dha Kryeministrit Berisha titullin Doctor honoris causa.
1945 – Kryeministri i Francës Pierre Laval, ekzekutohet për Tradhti të Lartë ndaj Atdheut. Menjëherë pas çlirimit të këtij vendi nga forcat e rezistencës në bashkëpunim me ato aleate, Laval, u arrestua, u gjykua dhe u pushkatua në burgun e Fresne-s në periferi të Parisit. Gjatë pushtimit gjerman, ai udhëhoqi qeverinë e Vichy-së, ku kishte dhënë urdhër për pushkatimin e hebrenjve dhe partizanëve francezë. Ai do të ishte i pari politikan kolaboracionist francez që do të ekzekutohej, pasi Marshalli Peten u fal në ditën e fundit duke ia kthyer dënimin me vdekje në burgim të përjetshëm.
1968 – Lind në Bayonne të Francës, një nga futbollistët dhe trajnerët më të mëdhenj të këtij vendi, Didier Deschamps. Gjatë karrierës së tij sportive, Deschamps ka debutuar me skuadrat e Marseille, Bordeaux, Juventusit, dhe Chelsea-s. Gjithashtu ai do të shpallej kampion Bote në 1998 dhe Europe në 2000 me kombëtaren e Francës. Njëkohësisht në 2016 ai do ta shpallte Francën sërisht kampion Bote, por kësaj here si trajner. Ai ka fituar 35 çmime sportive kombëtare dhe ndërkombëtare.
1986 – Ndërron jetë Metush Krasniqi, një atdhetar që gëzonte një autoritet të madh në mesin e rinisë shkollore dhe universitare në Kosovë në Maqedoni, ai kishte formuar një rreth të gjerë shokësh besnik, ishin ata si : Hasan Dermaku, Rexhep Mala e Skënder Kastrati, Njazi Korça nga Gëmica, Kadri Zeka nga Poliçka, Ethem e Fehmi Bajrami nga Malisheva e Gjilanit ; Rexhep Elmazi e Rafet Bajrami nga Gjilani ; Jusuf Gërvalla, Zeqir Gërvallën e Sabri Novosellën në Prishtinë, Shefqet Jasharin e shumë të tjerë. Në vitin 1976 Metush Krasniqi, vihet në krye të Organizatës “Lëvizja Nacional-Çlirimtare e Kosovës dhe e Viseve tjera Shqiptare në Jugosllavi” LNÇKVSHJ. Gjatë atyre viteve bënë përpjekje për bashkimin e të gjitha grupeve ilegale në një organizatë të fuqishme. Metush Krasniqi gjatë viteve të 80-ta punoi në ilegalitet të thellë, por megjithatë UDB-a përmes informatorëve shqiptar, dinte për aktivitetin e Metushit dhe më 4 nëntor1981 sërish burgoset, torturohet rëndë nga udbashi i Anamoravës Selim Brosha e shume të tjerë. Pas katër muaj lirohet në gjendje të rëndë shëndetësore. Më 4 nëntor1985, Metush Krasniqi, sërish burgoset dhe gjatë shtatë muaj e pesëmbëdhjetë ditëve sa e mbajtën në burgjet e Prishtinës e të Mitrovicës, rrahet e torturohet në mënyrat më mizore. Pasi ishte i dërmuar për vdekje UDB-a më 16 qershor 1986 e liron nga burgu dhe më 15 tetor 1986 ky atdhetar i devotshëm duke mos pasur shërim ndërroi jetë. Varrimi i tij u bë në fshatin e lindjes në Dajkoc.
1990 – Presidenti i Bashkimit Sovjetik, Mikhail Gorbachev, do të nderohej me çmimin Nobel për Paqjen. Gorbachev-i pas ngjitjes së tij në pushtet në vitin 1985, do të shpallte krijimin e dy programeve ekonomik-sociale me karakter liberal. Të quajtura Glasnost dhe Perestroika, këto programe e kthyen me shpejtësi Bashkimin Sovjetik nga një vend me ekonomi të centralizuar, në një vend me ekonomi të tregut të lirë. Vetë-vetiu këto çuan edhe në shembjen e komunizmit dhe në shpërbërjen paqësore të BRSS-së.
2013 – Në Filipine të Azisë Jug-lindore do të binte një tërmet me magnitudë 7.2 ballë të shkallës Rihter dhe Mercalli të kombinuara së bashku. Pas këtyre lëkundjeve, do të kishte disa mini-tsuname. Dëmet e këtij tërmeti do të ishin të mëdha pasi, 222 vetë do të humbnin jetën dhe mbi 1000 të tjerë do të plagoseshin. Afro 25 mijë do të ngeleshin të pastrehë. Dëmet materiale do të llogariteshin në disa qindra miliona dollar. Ky do të ishte një nga tërmetet më të rënda në historinë e këtij vendi.
This is a companion discussion topic for the original entry at https://memorie.al/kalendari-historik-15-tetor-2022/