Kalendari Historik 13 Mars 2023

1881 – Vritet nga një atentat, Cari i Rusisë, Aleksandri i II-të. Ai, ishte perandori i Rusisë nga 2 Mars 1855 deri në vrasjen e tij më 13 Mars 1881. Aleksandri II u vra ndërsa u kthye në Pallatin e Dimrit nga Mikhailovsky Manege në një karrocë të mbyllur. Vrasja ishte planifikuar nga Komiteti Ekzekutiv i Narodnaya Volya, kryesisht nga Andrei Zhelyabov.Drejt eskortës së tij u hodhën dy bomba, shpërthimi i të cilave, i mori jetën.

 

1943 – Forcat gjermane likuidojnë geton hebraike në Krakow, të Polonisë. Geto e Krakow ishte një nga pesë getot e mëdha hebreje metropolitane të krijuar nga Gjermania naziste në territorin e ri të qeverisë së përgjithshme gjatë okupimit gjerman të Polonisë në Luftën e Dytë Botërore. Pas likuidimit të saj, banorët hebrenj, u internuan në kampet e përqendrimit, Auschwitz, Plaszow, dhe Belzec.

 

 

1965 – Vdes në Florida, në moshën 83 vjeçare, Fan S. Noli. Fan Noli, ishte një shkrimtar, studiues, diplomat, politikan, historian, orator dhe themelues i Kishës Ortodokse të Shqipërisë, i cili shërbeu si Kryeministër dhe regjent i Shqipërisë në 1924 gjatë Revolucionit të Qershorit. Noli, u vendos përgjithmonë në SHBA, në vitet 1930, duke marrë nënshtetësinë, dhe duke rënë dakord për t’i dhënë fund përfshirjes së tij politike.

 

1967 – Lind në Medellin, Andres Escobar. Escobar, ishte një futbollist kolumbian që debutoi si mbrojtës. Ai luajti për Atletico Nacional, dhe ekipin kombëtar të Kolumbisë. Me nofkën The Gentleman, ai ishte i njohur për stilin e tij të pastër të lojës dhe qetësisë në fushë. Escobar u vra në Kupën e Botës 1994, si hakmarrje për të arritur një gol të vetin i cili kontribuoi në eliminimin e ekipit nga turneu. Vrasja e tij shkatërroi imazhin e vendit ndërkombëtarisht.

 

1979 – Lëvizja e Re Jewel, e kryesuar nga Maurice Bishop, shkarkon Kryeministrin e Grenadas, Eric Gairy, nëpërmjet një grushti shteti.  Kjo lëvizje, mori kontrollin e vendit me një revolucion të suksesshëm në 1979 dhe vendosi me dekret si Qeveria Revolucionare Popullore deri në vitin 1983. Në 1983, Bishop u vra nga paramilitarët e lidhur me partinë e tij. Kjo çoi në një qeveri ushtarake, e cila u rrëzua nga ushtria amerikane në vitin 1983.

 

1988 – Tuneli Seikan, tuneli më i gjatë nën tokë në botë, hapet midis Aomorit dhe Hakodates, në Japoni. Ky tunel është 53.85 km i gjatë, dhe ndodhet i vendosur në një thellësi prej 240 metrash nën tokë. Shpejtësia e trenave që përshkojnë këtë tunel është, afro 200 km në orë. Tuneli i Seikan-it, konsiderohet si një ndër veprat më madhështore të arkitekturës dhe inxhinierisë japoneze, në botë.

 

2013 – Konklava papale e 2013 zgjedh Papën Francesco si Papën e 266 të Kishës Katolike. Papa Francesco, është kreu i Kishës Katolike dhe sovran i Shtetit dhe qytetit të Vatikanit. Françesku është Papa i parë Jezuit, i pari nga Amerika, i pari nga Hemisfera Jugore dhe Papa i parë nga jashtë Evropës që nga siriani, Gregory i III-të, i cili mbretëroi në shekullin e 8-të.


This is a companion discussion topic for the original entry at https://memorie.al/kalendari-historik-13-mars-2023/