Kalendari Historik 06 Maj 2023

1937 – Zeppelini gjerman Hindenburg, përfshihet nga zjarri dhe shkatërrohet brenda një minutë ndërsa përpiqet të niset në Lakehurst, të New Jersey. Tridhjetë e gjashtë njerëz u vranë gjatë kësaj tragjedie. 62 persona të tjera nga pasagjerët dhe stafi i ekuipazhit, mbijetuan me plagë të rënda. Shkatërrimi në ajër i Zeppelinit Hindergurg do të shënonte fundin e epokës së zeppelinëve.

 

1949 – EDSAC, kompjuteri i parë elektronik praktik i ruajtur me program digjital, kryen funksionimin e tij të parë. Frymëzuar nga seminari i parë i Raportit për EDVAC të John von Neumann, makina u projektua, dhe ndërtua nga Maurice Wilkes dhe ekipi i tij në Laboratorin Matematik të Universitetit të Kembrixhit në Angli. Më vonë projekti u mbështet nga J. Lyons and Co Ltd. Ky kompjuter evoloi në EDSAC 2.

 

1953 – Lind në Edinburgh, Tony Blair. Blair,  është një politikan britanik që shërbeu si Kryeministër i Mbretërisë së Bashkuar nga 1997 deri në 2007 dhe Drejtues i Partisë Laburiste nga 1994 deri në 2007. Pas dorëheqjes së tij, ai u emërua i Dërguari Special i Kuartetit në Lindjen e Mesme, një zyrë të cilën ai e mbajti deri në vitin 2015. Ai aktualisht drejton Institutin Tony Bler për Ndryshime Globale.

 

1963 – Vdes në moshën 81 vjeçare, Theodore von Karman. Von Karman, ishte një matematikan hungarez-amerikan, inxhinier i hapësirës ajrore dhe fizikant që ishte aktiv kryesisht në fushat e aeronautikës dhe astronautikës. Ai është përgjegjës për shumë përparime kryesore në aerodinamikë, veçanërisht punën e tij në karakterizimin e rrjedhës së ajrit supersonik dhe hipersonik. Ai vlerësohet si teoricieni i shquar aerodinamik i shekullit XX.

 

1972 – Deniz Gezmis, Yusuf Aslan dhe Huseyin Inan janë ekzekutuar në Ankara pasi u dënuan për përpjekjen e rrëzimit të rendit kushtetues. Ekzekutimi i tyre me varje, u krye nga qeveria turke e udhëhequr nga Cevdet Sunay, pasi të tre ata, akuzoheshin për pjesëmarrje në grup të armatosur, dhe organizatë të strukturuar terroriste. Gjatë kësaj periudhe në Turqi sundonte junta ushtarake, që kishte ardhur në pushtet një vit më parë.

 

1994 – Mbretëresha Elizabeth II e Mbretërisë së Bashkuar dhe Presidenti Francez François Mitterrand zyrtarizojnë  hapjen e Tunelit të Kanalit,  La Manshit. Tuneli i Kanalit të La Manshit, është 50 km i gjatë, që lidh Folkestone (Kent, Angli) me Coquelles (Pas-de-Calais, Francë), në Kanalin anglez të ngushticë të Doverit. Ky tunel, frekuentohet në ditë nga mijëra pasagjerë.

 

1996 – Trupi i ish drejtorit të CIA-s William Colby u gjet i mbytur në një breg lumi në Marylandin jugor, tetë ditë pasi ai ishte zhdukur. Colby, ishte një oficer zbulimi amerikan që shërbeu si Drejtor i Inteligjencës Qendrore (CIA) nga shtatori 1973 deri në janar të vitit 1976. Ai, mbajti postin e kreut të CIA, nën Presidentin Richard Nixon dhe Presidentin Gerald Ford deri më 30 janar 1976 pas së cilës kohë ai u pasua nga George H. W. Bush.

 

1999 – Vritet Fehmi Agani, sociolog dhe politikan i Kosovës, çmohej si prijësi mendor LDK-së në vitet ’90. Përfaqësonte LDK-në ndër bisedimet ndërkombëtare para luftës së Kosovës, por u vra nga forcat jugollave të sigurisë, gjatë luftës. Në fund të viteve ’50 dhe në fillim të viteve ’60 punoi profesor i shkollave të mesme në Gjakovë dhe në Prishtinë, ndërsa më vonë gazetar dhe redaktor i politikës së jashtme në gazetën Rilindja. Në vitet ’60 nisi punën ligjërues i sociologjisë në Fakultetin Filozofik, ku luajti një rol të dorës së parë për zgjerimin e mësimdhënies në gjuhën shqipe dhe për zhvillimet e më vona të përgjithshme shoqërore. Pas vitit 1981, për shkak të mospajtimeve me vlerësimin dhe me qëndrimet e politikës ndaj demonstratave dhe ndaj çështjes shqiptare në Jugosllavinë e atëhershme, ishte në trysni të përhershme politike, ndërsa më 1984 iu mor e drejta të jepte mësim.Është nderuar me urdhrin Hero i Kosovës.


This is a companion discussion topic for the original entry at https://memorie.al/kalendari-historik-06-maj-2023/